Z dniem 1 stycznia 2016 roku pielęgniarki i położne zyskały nowe uprawnienia, które zwiększają ich dotychczasowe kompetencje zawodowe. Oprócz wynikającego z ustaw obowiązku świadczenia opieki pielęgnacyjnej zyskały teraz prawo wypisywania recept i skierowań na badania diagnostyczne. Tego rodzaju kompetencje posiadają już pielęgniarki w kilku krajach Europy.
Kompetencje pielęgniarek i położnych
Do obowiązków zawodowych pielęgniarek i położonych jak dotąd należy opieka pielęgnacyjna, wykonywanie pomiarów (temperatura, ciśnienie, tętno), zakładanie opatrunków, przygotowanie pacjenta do zabiegów i badań, podawanie leków (pacjentom w szpitalach) i podłączanie kroplówki. W zakresie swoich obowiązków współpracują one z lekarzem prowadzącym, jak również innymi pielęgniarkami i pracownikami zespołu medycznego.
Ale z dniem 1 stycznia 2016 kompetencje zawodowe pielęgniarek i położnych uległy rozszerzeniu. Zyskały one prawo ordynowania recept i opatrunków medycznych, a także kierowania na badania diagnostyczne. Jednak o nowe uprawnienia mogą ubiegać się wyłącznie pielęgniarki i położne z wyższym wykształceniem (studia II stopnia z uzyskanym tytułem magistra) lub uzyskaną specjalizacją. Dodatkowo zobowiązane są do odbycia kursu (prowadzonego przez uniwersytety medyczne) przygotowującego do wykonywania zadań wynikających z nowych kompetencji. Wynika to z tego, że do wypisywania recept niezbędna jest wiedza z zakresu farmakologii klinicznej i znajomość zasad refundacji leków.
Recepty i skierowania na badania
Zwiększony zakres kompetencji pielęgniarek i położnych nie będzie oczywiście tak szeroki, jak w przypadku lekarzy. Przysługuje im prawo wypisywania recept na leki przeciwbólowe, znieczulające o działaniu miejscowym, przeciwzakaźne, przeciwpasożytnicze, a także materiałów opatrunkowych (leczenie ran i opieka nad pacjentami długotrwale leżącymi). Ponadto będą mogły wystawiać recepty na leki darmowe pacjentom objętym programem 75+. Spośród badań diagnostycznych mogą kierować wyłącznie na morfologię krwi, EKG, RTG płuc. Wciąż tylko lekarz może wypisać receptę zawierającą leki posiadające w składzie substancje o silnym działaniu, środki odurzające, substancje psychotropowe.
Poszerzenie więc uprawnień pielęgniarek i położnych nie oznacza całkowitego przeniesienia pewnego rodzaju czynności na inną grupę zawodową. W większości przypadków wypisanie recepty czy skierowania i tak będzie realizowane przez lekarza, jako część przeprowadzanego wywiadu i diagnostyki.
Menadżerowie służby zdrowia
W każdym zawodzie sektora ochrony zdrowia poszerzanie wiedzy jest warunkiem koniecznym zapewnienia kompleksowej opieki pacjentom. Pielęgniarki i położne są więc zobowiązane do podnoszenia swoich kompetencji, ale należy im to umożliwić, zapewniając dostęp do potrzebnej wiedzy. Aby móc świadczyć kompleksową obsługę, sektor ochrony zdrowia musi dysponować zespołem profesjonalistów posiadających wymagane kompetencje. Kompetencje pozwalają zyskać organizacji przewagę konkurencyjną równoznaczną z zapewnieniem usług (świadczeń z zakresu służby zdrowia) na odpowiednio wysokim poziomie. Podnoszenie kompetencji to wyzwanie zarówno dla pracowników świadczących opiekę medyczną, jak również osób zarządzających placówkami zdrowia. Dlatego, obok bieżącej i fachowej wiedzy medycznej, konieczny jest stały dostęp do informacji prawnej w zakresie rozwoju kompetencji, który zapewnia serwis dla menadżerów zdrowia
